23 Mart 2015 Pazartesi

Satrançta Dünya Şampiyonluğu


Satrançta Dünya Şampiyonu olmanın şartları yıllar içinde değişmiştir. 150 yıl önce resmi olmayan şampiyonluk vardı ve özellikle Avrupada bir şekilde diğerlerine üstünlük kuran oyuncu şampiyon sayılırdı. Ve elbette şampiyonun unvanını ortaya koyarak yaptığı maç da Dünya Şampiyonluğu Maçı kabul edilirdi. Elbette şampiyona meydan okuyan oyuncu iyi bir ödül parası ile gelmeliydi ki şampiyon maç yapmaya ikna olsun. Bunun bir istisnası Morhy'nin 1858 yılında Dünya Şampiyonu Andersssen ile yaptığı maçtır ve ortada para yoktur.

İlk resmi Şampiyon Steinitz şampiyonluğu kurallara bağlamak istemiştir ve bunu başarmak için 30 yılını harcar. Sonrasında ise unvanını resmi bir maç ile Lasker'e devreder. Sonrasında hep şampiyon adayını belirleyen yeni şampiyon olur. Elbette karşısına gelen hep saygın bir oyuncudur ve iyi bir ödül parası da bulunmuştur. Alekhine ise unvanı Capablanca'dan aldıktan sonra rövanş maçına çıkmaktan kaçınır.

Alekhine şampiyonken ölünce 8 önde gelen oyuncu 4 tur döner maç yaparlar ve birinci olan Botvinnik şampiyon olur. Sonrasında FIDE bir sistem getirir. Öce bölge (zonal) turnuvaları sonra uluslarası (interzonal) turnuva ve ilk sekize girenler kendi aralarında bir turnuva oynarlar. Bu sistem birkaç kez denendikten sonra Fischer Rusların danışıklı dövüş yaptıklarını iddia edince eleme usulu sisteme geçilir. 90'lı yıllara kadar bu şekilde devam eder. Bir ara şampiyon skandal bir şekilde 128 kişinin eleme usulu oynadığı tek turnuvadan belirlenir. Khalifman ve Ponomoriov böyle şampiyon olur. Günümüzde ise çeşitli önemli turnuvalardan ve rating listesinden seçilen 14 kişi çift tur döner turnuvada oynamakta ve birinci olan da şampiyonun karşısına çıkmakta.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder